Column: meer dan aarde

Karin Leeuwenhoek is theoloog, vinoloog en communicatiewetenschapper. Ze heeft negentig Italiaanse olijfbomen, maar houdt vooral van wijn – en erover filosoferen. Zie ook haar wijnblog vinoblogie.nl. In iedere editie van WINELIFE Magazine schrijft ze een column. – TEKST KARIN LEEUWENHOEK

Aan het eind van 2023 sprak ik uitgebreid met wijnbouwprofessor Kees van Leeuwen. Deze hoogleraar in Bordeaux is gespecialiseerd in de relatie tussen wijn en terroir, gefascineerd als hij is door de vraag waarom wijnen die van verschillende plekken komen zo verschillend smaken. Door zijn wereldberoemde onderzoek is het hem steeds duidelijker geworden dat klimaat, weersomstandigheden zoals temperatuur, wind en neerslag een grotere invloed hebben dan de bodem, de grond, la terre zelf. Ook al doet de term terroir anders vermoeden.

Kees vertelt dat veel mensen terroir zien als iets mysterieus. Alsof er een magisch effect uitgaat van de bodem en er, simsalabim, hocuspocus, een een-op-eenrelatie is tussen bodem en smaak van de wijn: ‘Populaire wijnboeken opperen dat je de smaak van een bepaald gesteente dat in de grond zit, bijvoorbeeld vuursteen, rechtstreeks zou kunnen proeven in de wijn. Maar die vuursteen komt niet van de bodem in het glas terecht. Ook werkt het niet zo dat je bepaalde mineralen terug kunt proeven in de wijn doordat de wijnstok dieper met zijn wortels in de bodem is doorgedrongen.’ Hoe werkt het dan wel?

Kort samengevat: ‘In de bodem blijkt naast de waterhuishouding vooral stikstof van invloed. Maar terroir omvat naast bodem ook klimaat; de weersomstandigheden op die plek, in dat jaar. Die blijken een nog grotere rol te spelen voor de smaak van de wijn dan de bodem. Dat is iets wat mijzelf tijdens mijn studie en onderzoek ook echt heeft verbaasd. Ik ben en blijf een romanticus, zeker als wijnliefhebber. Smaak is iets fascinerends. Ook al is de samenstelling van druiven en van een wijn logisch te verklaren, waarom brengt die ene wijn dat wow-gevoel teweeg en die andere niet? Dat blijft de grote vraag.’ De smaak van een bepaalde locatie op aarde, doorgegeven via druiven en de handen van een wijnmaker. Het wow-gevoel. Ook voor een wijnprofessor draait de fascinatie voor wijn uiteindelijk daarom.

De hele column van Karin lees je in WINELIFE 87, die bestel je hier! Nu zonder verzendkosten!

Wil jij geen enkele editie missen? Abonneer je dan nu op WINELIFE Magazine!

Wil je op de hoogte blijven van de leukste artikelen? Volg WINELIFE magazine op Instagram, Facebook en meld je aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief.