Marijke van der Ploeg woont met haar man in Portugal, waar ze een ruïne tot een paleisje omtoveren. Ze zit het liefst in haar chaotische schrijfkantoor, op het terras of in de auto – op zoek naar bijzondere, natuurlijke wijnen. Voor de column Natuurwijn proeven bij…bezoekt ze natuurwijnhuizen in Europa en neemt ze jou mee in de funky wereld van natuurwijn.
Hoe veroveren de natuurwijnen van een klein wijnhuis aan de Moezel een begeerd plekje op het menu van het beste restaurant ter wereld? Het antwoord ontdek ik tijdens mijn bezoek aan wijnmaker Rudolf Trossen: een kleurrijke persoonlijkheid die al van jongs af aan zijn eigen pad kiest.
Het zaadje om biodynamisch te werken wordt al vroeg geplant: ‘Mijn vader maakte al wijn op deze plek’, vertelt Rudolf. ‘Omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog een been had verloren, moest ik als jonge jongen handarbeid in de steile Moezelwijngaarden overnemen, zoals het spuiten van pesticiden. Ik was trots dat ik mocht helpen, die pesticiden vond ik echter zo vreselijk, dat ik altijd een doek voor mijn mond hield.’
Chemie en Rudolf zijn geen goede vrienden. Hij verdiept zich daarom in de biodynamische landbouwmethoden, wat erg bijzonder is voor die tijd. Als zijn vader in 1976 overlijdt, nemen de 21-jarige Rudolf en zijn vrouw Rita de wijngaarden over. Ze besluiten natuurlijk te werken volgens de leer van Rudolf Steiner: het eerste biodynamische wijnhuis in de regio is geboren.
Ramptoerisme in de wijngaard
Rudolf en Rita verwerkelijken hun droom, maar de rest van de omgeving is minder enthousiast. Op de koop toe is het eerste jaar geen succes, de oogst is minimaal. ‘Er werden zelfs busreizen georganiseerd, zodat anderen wijnmakers ons falen konden aanschouwen’, herinnert Rudolf zich.
Het eigenzinnige echtpaar blijft geloven in hun wijnmakersfilosofie en dat werpt uiteindelijk zijn vruchten af: vooral in het buitenland zijn gastronomen euforisch. Sommeliers van Noma en Geranium uit Kopenhagen – om er maar een paar te noemen – krijgen geen genoeg van Rudolfs zuivere rieslings van leisteenbodems.
T-shirt wijnen en naked wijnen
De Deense sommeliers komen af en toe nieuwe wijnen proeven in Kinheim. Rudolf: ‘Op een dag vroegen ze of ik geen riesling zonder sulfiet kon maken. Ook wijnvrienden uit Antwerpen spoorden mij aan het natuurwijnpad in te slaan. Ik dacht dat daar geen markt voor was, maar de markt kwam simpelweg naar mij.’
In 2010 is de eerste sulfietvrije riesling een feit. Sowieso werkt Rudolf volgens de biodynamische richtlijnen, gebruikt hij natuurlijke gisten, geeft hij de wijn de tijd en grijpt hij zo weinig mogelijk in. Bij de natuurwijnen laat hij ook het zwavelen en filteren achterwege.
Rudolf noemt deze wijnen natural of naked wines (naar het boek van Alice Feiring) en de flessen dragen heel toepasselijk een zwart-witetiket. De low intervention wijnen doopt hij om tot T-shirt wijnen. Hun etiketten hebben hier en daar wat kleur.
De vele gezichten van riesling
Dan de wijnen. Ik proef er acht: allemaal riesling, tussen de 10% en 12% alcohol, fruitig, elegant en smaakvol. Een van mijn favorieten is de Kestenbüsch, oftewel kastanjebos, die uitblinkt in mineraliteit. Citrus- en steenfruit, lekker muntig, een eeuwige afdronk – de wijn heeft het allemaal. Ook de expressieve Madonna van een pre-phylloxera perceel is een feestje: zuiver, vol, met wat marsepein, gebakken appel en peer.
‘Mensen die een conventionele riesling gewend zijn, zijn soms verbaasd’, zegt Rudolf. ‘Door het gebruik van onder meer fabrieksgisten smaken veel rieslings min of meer gelijk, maar bij ons proef je de invloed van het terroir, ons geduld en onze samenwerking met de natuur.’
De Godfather van de Moezelnatuurwijn
Zo kan het dus lopen: vroeger bespot, nu op handen gedragen. Rudolf is uitgegroeid tot de Godfather van de natuurwijnscene aan de Moezel en andere wijnmakers vragen hem om advies. Toch heeft hij geen sterallures: hij is vooral trots dat hij deel uitmaakt van de biodynamische wijnbeweging en blij dat mensen van zijn wijnen genieten.
Inmiddels zijn Rudolf en Rita met pensioen, maar dat betekent niet dat ze de wijnstokken aan de wilgen hangen. ‘Ik bezit nu nog 2 hectare van de oorspronkelijke 2,5 hectare wijngaarden, meer is niet toegestaan in Duitsland als pensionado.’
Waarschijnlijk maakt Rudolf over tien jaar nog wijn, want de passie spat ervan af. Hij boeit de proevers met zijn verhalen en zijn wijnen – die ondanks hun sterrenstatus authentiek en puur zijn gebleven.
Benieuwd naar natuurlijke Moezelwijnen? Op 16 juni is er een proeverij van verschillende wijnhuizen
Lees ook: Natuurwijn proeven bij… Marijke van der Ploeg
Wil jij geen enkele editie missen? Abonneer je dan nu op WINELIFE Magazine!
Wil je op de hoogte blijven van de leukste artikelen? Volg WINELIFE magazine op Instagram, Facebook en meld je aan voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief.
Nederlands 
English (UK) 
Deutsch